ҚР Салық кодексi
599-бап. Салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың артық төленген сомаларын есепке жатқызу

1. Егер осы бапта өзгеше белгіленбесе, салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың артық төленген сомаларын есепке жатқызу салық төлеушінің (салық агентінің) салықтарды, басқа да міндетті төлемдерді, кедендік төлемдерді, өсімпұлдарды және айыппұлдарды есепке жатқызуды және қайтаруды жүргізуге ұсынған салықтық өтініші (бұдан әрі осы Кодекстің осы бабының және 600-бабының мақсаты үшін - есепке жатқызуға салықтық өтініш) бойынша, сондай-ақ осы Кодекстің осы бабында және 600-бабында көзделген басқа да негіздер бойынша жүргізіледі. 

2. Өткен салық кезеңдеріндегі салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың осы түрі бойынша есеп-қисаптар ескеріле отырып, салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың салық кезеңінде бюджетке төленген (есепке жатқызылған және қайтарылған сомаларды есепке ала отырып) және есептелген, есепке жазылған (кемітуді есепке ала отырып) сомалары арасындағы оң айырма салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың артық төленген сомасы болып табылады. 

Осы Кодекстің 217-бабына сәйкес бейрезидент салық төлеушіге қайтарылуға жататын, төленген салық сомасы да салықтың артық төленген сомасы болып табылады. 

РҚАО-ның ескертпесі!

3-тармақтың бірінші абзацы жаңа редакцияда көзделген - ҚР 18.11.2015 № 412-V Заңымен (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі).

3. Осы Кодекстің осы бабының және 600 және 602-баптарының мақсатында: 

1) жер учаскелерін, жер бетіндегі көздерден алынатын су ресурстарын, кеме жүзетін су жолдарын пайдаланғаны, қоршаған ортаға эмиссия, радиожиілік спектрін пайдаланғаны, қалааралық және (немесе) халықаралық телефон байланысын, сондай-ақ ұялы байланыстарды бергені, сыртқы (көрнекі) жарнаманы орналастырғаны үшін төленетін төлемақы – төлемақы болып табылады; 

2) аукциондардан алынатын алым – алым болып табылады. 

4. Салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың артық төленген сомасын есепке жатқызуды салық төлеушінің жеке шоты бойынша артық төленген сома есептеулі тұратын салық органы ұлттық валютада жүргізеді. 

5. Салықтың, төлемақының, алымның және өсімпұлдың артық төленген сомаларын, осы баптың 13 – 16-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, басқа салық төлеушінің салық берешегін өтеу есебіне есепке алуға жатқызылмайды. 

6. Салық төлеушінің акцизделетін тауарларды өндіру бойынша қызметін тоқтатқан және бұрын алынған есепке алу-бақылау маркаларын қабылдау-беру актісі бойынша салық органына қайтарған жағдайларды қоспағанда, есепке алу-бақылау маркаларымен таңбалануға жататын аталған тауарларға акциздің артық төленген сомасын салықтың, төлемақының осы және басқа түрлері бойынша салық берешегін өтеу есебіне есепке жатқызу жүргізілмейді. 

7. Салық есептілігін ұсыну мерзімі ұзартылған жағдайда, ол ұсынылған күнге дейін артық төленген соманы есепке жатқызу жүргізілмейді. 

8. Есепке жатқызуды жүргізу мерзімі: 

1) есепке жатқызуға салықтық өтініш бойынша – осындай өтініш салық органына ұсынылған күннен бастап; 

2) өтінішсіз – жеке шотта артық төленген сома түзілген күннен бастап он жұмыс күнін құрайды. 

9. Салық органы салық, төлемақы, алым бойынша мерзімі бұзыла отырып, есепке жатқызу жүргізілген, олардың артық төленген сомасын есепке жатқызуға салықтық өтініш бойынша есепке жатқызуды жүргізу мерзімін бұзған жағдайда, мерзімін өткізіп алған әрбір күн үшін салық органы салық төлеушінің пайдасына өсімпұл есептейді. Өсімпұл есепке жатқызуды жүргізу күнін қоса алғанда, есепке жатқызу мерзімі аяқталған күннен кейінгі күннен бастап мерзімін өткізіп алған әрбір күн үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі белгілеген қайта қаржыландырудың ресми мөлшерлемесінің 2,5 еселенген мөлшерінде есепке жазылады. 

10. Салық төлеушінің пайдасына есепке жазылған өсімпұлдар сомасы тиісті бюджет сыныптамасының коды бойынша бюджетке түсімдердің есебіне салықтың, төлемақының, алымның артық төленген сомаларын есепке жатқызу жүргізілген күні есепке жатқызуға салықтық өтініште көрсетілген салық төлеушінің банк шотына аударылуға жатады. 

11. Салықтың, төлемақының, алымның артық төленген сомасы салық берешегін өтеу және алдағы төлемдерді төлеу есебіне мынадай тәртіппен: 

1) салық төлеушінің өтінішінсіз: 

салықтар, төлемақылар, алым бойынша бересіні; 

салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша өсімпұлды; 

салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша айыппұлды – өтеу есебіне; 

2) есепке жатқызуға салықтық өтініш бойынша: 

салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша бересіні өтеу; 

салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша өсімпұлды өтеу; 

салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша айыппұлды өтеу; 

егер осы баптың 13 және 15-тармақтарында өзгеше белгіленбесе, салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша алдағы төлемдерді – төлеу есебіне міндетті түрде есепке жатқызылады. 

12. Өсімпұлдардың бюджетке артық төленген сомасы мынадай тәртіппен: 

1) салық төлеушінің өтінішінсіз: 

салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша бересіні; 

салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша айыппұлдарды өтеу есебіне; 

2) есепке жатқызуға салықтық өтініші бойынша: 

салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша бересіні өтеу; 

салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша өсімпұлды өтеу; 

салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша айыппұлды өтеу; 

егер осы баптың 14 және 16-тармақтарында өзгеше белгіленбесе, салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша алдағы төлемдерді төлеу есебіне есепке жатқызылуға тиіс. 

13. Есепке жатқызуға салықтық өтініш негізінде заңды тұлға салығының, төлемақысының, алымының артық төленген сомасы осы баптың 1-тармағында белгіленген тәртіппен есепке жатқызу жүргізілгеннен кейін: 

1) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің бересісін; 

2) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің өсімпұлын; 

3) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің айыппұлын; 

4) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің бересісін;  

5) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің өсімпұлын; 

6) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің айыппұлын өтеу есебіне есепке жатқызылады.  

14. Есепке жатқызуға салықтық өтініш негізінде заңды тұлға өсімпұлдарының артық төленген сомасы осы баптың 12-тармағында белгіленген тәртіппен есепке жатқызу жүргізілгеннен кейін: 

1) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің бересісін; 

2) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің өсімпұлын; 

3) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің айыппұлын; 

4) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің бересісін; 

5) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің өсімпұлын; 

6) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша құрылымдық бөлімшенің айыппұлын өтеу есебіне есепке жатқызылады. 

15. Есепке жатқызуға салықтық өтініш негізінде заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесі салығының, төлемақысының, алымының артық төленген сомасы осы баптың 11-тармағында белгіленген тәртіппен есепке жатқызу жүргізілгеннен кейін:  

1) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша заңды тұлғаның бересісін; 

2) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша заңды тұлғаның өсімпұлын; 

3) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша заңды тұлғаның айыппұлын; 

4) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша заңды тұлғаның бересісін; 

5) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша заңды тұлғаның өсімпұлын; 

6) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша заңды тұлғаның айыппұлын өтеу есебіне есепке жатқызылады. 

16. Есепке жатқызуға берген салықтық өтініш негізінде заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесі өсімпұлдарының артық төленген сомасы осы баптың 12-тармағында белгіленген тәртіппен есепке жатқызу жүргізілгеннен кейін: 

1) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша заңды тұлғаның бересісін; 

2) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша заңды тұлғаның өсімпұлын; 

3) салықтың, төлемақының, алымның осы түрі бойынша заңды тұлғаның айыппұлын; 

4) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша заңды тұлғаның бересісін;  

5) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша заңды тұлғаның өсімпұлын; 

6) салық төлеуші есепке жатқызуға салықтық өтінішінде көрсеткен салықтың, төлемақының, алымның түрі бойынша заңды тұлғаның айыппұлын өтеу есебіне есепке жатқызылады. 

Ескерту. 599-бап жаңа редакцияда - ҚР 2012.12.26 N 61-V (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңымен; өзгерістер енгізілді - ҚР 04.07.2013 № 132-V (01.01.2014 бастап қолданысқа енгізіледі); 05.12.2013 № 152-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі); 2014.06.18 № 210-V (2015.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі); 03.12.2015 № 432-V (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.